“Bazen genişlemek için, önce daraldığın yerden çıkman gerekir.” — Ayça Baysal Özbatır Kendimize yer açmak çoğu zaman “yeni bir şey eklemekle” ilgili değildir. Aksine, bizi sıkan, daraltan, ağırlık yapan alanları fark etmekle başlar. Bazen çok fazla konuştuğumuz için, bazen hiç konuşmadığımız için, bazen aynı ilişkiyi sürdürmek için kendimizden ödün verdiğimiz için daralırız. Bu daralma hissi yılın sonuna yaklaşınca daha görünür hâle gelir. Kapanmamış defterler, ertelenmiş duy

“Dönüşüm, bir anda değil; sessizce olur.” — Ayça Baysal Özbatır Dönüşüm çoğu zaman dışarıdan bakınca fark edilmeyen, içeride yavaşça büyüyen bir süreçtir. Büyük karar anlarından ziyade, küçük farkındalıkların birikimiyle şekillenir. Bir cümlenin içimize işleyişi, alıştığımız bir davranışın artık bize dar gelmesi ya da bir ilişkinin yeni bir aynayı önümüze koyması… Hepsi dönüşümün sessiz adımlarıdır. Psikanalitik açıdan dönüşüm, benliğin yeniden örgütlenmesidir. Eski savunmala

“Sevilmek için çabaladığın yerde, kendini unutursun.” — Ayça Baysal Özbatır Koşullu sevgi, çoğu zaman çocukluğun sessizce öğrettiği bir ilişki biçimidir. Sevilmenin karşılığında “iyi olmak”, “fazla sorun çıkarmamak”, “uyum sağlamak” gibi görünmez görevleri üstleniriz. Bu yüzden yetişkinlikte bile bir ilişkide severken mi yoksa onay almaya çalışırken mi olduğumuzu ayırt etmek zorlaşır. Psikanalitik açıdan koşullu sevgi, benliğin ikiye bölünmesine yol açar: Bir yanda “sevilmek

(Fark Serisi’nin ilk yazısı “Nesil ve Cinsiyet Farkının Silinişi”ni okumak için tıklayın ) “Sınır, bazen sevginin biçimidir.”   Baba’nın Yasası: Yönü Gösteren Sınır Freud’un temellendirdiği, Lacan’ın dilin yapısına yerleştirdiği “Baba Yasası”, çocuğu annenin alanından ayıran, farkı kuran bir işlevdir. Yasak nedir? Bu yasa, yalnızca yasak koymakla ilgili değildir. Yasak kelimesinin anlamı; 'bir işin yapılmasına karşı olan e

"Fark bazen mesafe gibi görünür." Farkın Silinmesi: “Herkes Aynı” Kültürü Modern zamanlar bize “eşitliği” vaat ederken, aslında “farksızlık” üretmeye başladı. Herkesin birbirine benzediği, aynı dili konuştuğu, aynı arzuların peşinde koştuğu bir çağdayız. Lacan’ın dilinde fark, öznenin varoluşunun temelidir: fark olmadan kimlik de oluşmaz. Bugün bu fark silindikçe, özne de yönünü kaybediyor. Ebeveyn artık otorite değil “arkadaş”; erkek ve kadın rolleri bulanık; yaş, sınır, hiy

“Biri ile temas etmek bazen kelimelerden önce gelir.” — Ayça Baysal Özbatır Temas, yalnızca fiziksel bir yakınlık değil; bir ruhun diğerine dokunma biçimidir. Bazen bir bakışta, bazen bir sessizlikte, bazen de bir anlayışta doğar. Psikanalitik olarak temas, ben ile öteki arasındaki sınırda gerçekleşir. Ne tamamen iç içe geçmek, ne de tamamen uzak kalmak… Temas, iki dünyanın birbirine değdiği ama karışmadığı o ince alandır. Terapi odasında da temas, kelimelerin ötesinde bir al

“Bırakmak, vazgeçmek değil; teslim olmaktır.” — Ayça Baysal Özbatır Bazen tutunduğumuz şeyler, artık bize iyi gelmese de tanıdık oldukları için elimizden bırakamadıklarımızdır. Oysa psikanalitik süreçte bırakmak, bir kayıp değil, bir alan açmadır. Kontrol etmeyi, çözmeyi, anlamlandırmayı bir anlığına bırakmak; egonun “bilmek” ısrarını gevşetmek demektir. Bu yüzden bırakmak pasif bir eylem değil, olgun bir kabulleniştir. İnsanın, kendi iç karmaşa

“Boşluk, bazen bir kaybın değil, henüz gerçekleşmemiş bir şeyin habercisidir.” — Ayça Baysal Özbatır Boşluk çoğu insan için rahatsız edicidir. Sanki bir şey eksikmiş, bir şey yanlış gitmiş gibidir. Oysa psikanalitik açıdan boşluk, çoğu zaman yaratıcı bir alanın doğum öncesi sessizliğidir. Winnicott’un “potansiyel alan” dediği bu yerde, henüz biçim kazanmamış hisler, imgeler ve düşünceler nefes alır. Ruhsallık, tam da o boşlukta yeni bir anlamın doğumuna hazırlanır. Boşluk, ka

“Suskunluk, kelimelerin erişemediği bir anlaşmadır.” — Ayça Baysal Özbatır Bazen sessizlik, bir kopuş değil, duygusal bir korunmadır. Kelimelerle taşınamayacak kadar yoğun duygular olduğunda, ruh bir süreliğine sessizliği seçer. O sessizlik, çoğu zaman bir yokluğun değil, bir fazlalığın — taşan bir duygunun — işareti olabilir. Psikanalitik bakışla suskunluk, iletişimsizliğin değil, henüz söze dönüşememiş bir anlamın ifadesidir. Bir terapide, iki insan arasında ya da kendi i

“Bazen başlangıçlar sessiz olur. Kimse fark etmez, ama içeride bir şey yer değiştirir.” — Ayça Baysal Özbatır Bazen başlangıçlar...

Anne babalardan ergenlik çağındaki çocuklarının potansiyelini en iyi şekilde değerlendiremediğine ya da odaklanmada sorun yaşadıklarına...

Son dönemde basın ve medyaya yansıyan bir çok endişe verici haber ile karşı karşıyayız. Ruhsal sağlık sorunları giderek yaygınlaşıyor....

Çiftler ilk çift terapisi seanslarına geldiğinde bana sıklıkla şu üç soru sorulur. Aslında merak edilen bu üç sorunun cevabı da çifte...

Görüşme arası, bir cafede oturmuş, etrafı izliyorum. İnsanlara bakıyorum, tepkilerine, yaklaşımlarına, duruşlarına. İçinde yaşadığımız...

Son dönemde mükemmeliyetçiliği, hem kendimizden hem de başkalarından daha fazla talep eder olduk. Konulan yüksek kriterlerle,...

İlişkilerde insanların gerildikleri bir durum karşısında kendilerini iletişime kapadıklarına rastlarız. Böyle bir durumda karşı taraf,...

Okul döneminin açılması ve akademik çalışmaların başlaması ile birlikte evde anne baba ve ergenler arasında -ben ergenler üzerinden...

22 yıldır ergenlerle çalışıyorum. Anne babaların ergen çocuklarının kızgınlıkları, öfkeleri ya da tepkisellikleri karşısında zaman zaman...

Son bir buçuk yılda pek çok zorlukla karşılaştık. Uzun bir aradan sonra çocuklar okula başlıyorlar. Yaklaşan bu okul yılı, arkadaşlarla...

Ergenlik döneminde, gençler dışa karşı daha tepkili ve duygusuz hatta bencil olarak algılanabilmektedirler. Bunun bir nedeni hem kendi...