Çocuklarınıza Duygusal Dayanıklılığı Öğretin.

Aksilikler, sorunlar ve başarısızlıklar hayatın kaçınılmaz bir parçasıdır. Çocuğunuz olgunlaştıkça ve daha fazla zorlukla karşılaştıkça daha fazla hayal kırıklığı ve sıkıntılar yaşayacaktır. Çocuğunuza dayanıklılığı öğretmek, uyum sağlama ve devam etme becerisi yanında hayatta hem kişisel hem de profesyonel olarak başarılı olmasına yardımcı olacaktır.

Dayanıklılık gençler için neden önemlidir?

Gençlik yılları, fiziksel, zihinsel ve deneyimsel olarak önemli değişikliklerin olduğu bir dönemdir. Her an, üstesinden gelinmesi gereken yeni problemler ortaya çıkarabilecek yeni fırsatlar ve zorluklar getirir. Çocuğunuzun dayanıklılık geliştirmesine yardımcı olmak, onda olumsuz durumların yaratabileceği etkiyi azaltacak yolların gelişmesine yardımcı olacaktır.

Dayanıklılık Neye Benzer?

Dayanıklı gençlerin, tümü öğrenilebilen aşağıdaki özellikleri sergilediği gözlenmektedir:

• duygusal farkındalık ve duygularını düzenleme yeteneği

• dürtüleri üzerinde kontrol

• iyimser bir bakış açısı

• esnek düşünebilme

• başkalarına karşı empati

• bir şeyleri başarabileceklerine inanç (öz-yeterlik)

• Gerektiğinde yardım arama istekliliği.

Duygusal Dayanıklılığa Destek Olan Bazı kavramlardan yola çıkarak sizlerle öneriler paylaşacağım.

Duygusal Farkındalık ve Duyguları Düzenleme Becerisi

Çocuğunuzun duygusal olarak dayanıklı olması için duygularını rahatlatması ve uygun şekilde ifade edebilmesi gerekir. Duygularını ve düşüncelerini kontrol edebileceği farkındalığı sağlamasına yardımcı olabilirsiniz. İşte bazı yararlı ipuçları:

• Suçlamadan duyguyu tanımlamak - örneğin, duyguyu birine veya bir şeye odaklamadan, hedef göstermeden, 'Gerçekten hüsrana uğramış hissediyorum' diyebilmek, o duygunun yoğunluğunu azaltabilir. Siz de çocuğunuzun duygusunu aynayalayarak kendi duygusunu tanımlamasına destek olabilirsiniz.

• Duraklamak ve bir düşünceye odaklanmak. Acele etmek, dayanıklılığın düşmanıdır. O yüzden duygular yoğunken durmak ve sakinleşmeyi beklemek daha iyi gelecektir. dikkati rahatlatan başka bir şeye odaklamak duygu yoğunluğunu azaltacaktır.

• Duyguların iyi ya da kötü olmadığını kabul etmek, yani duygu duygudur. Her duyguyu yaşamak normal ve insanidir.

Dürtü Kontrolü yani Özdenetimi Öğrenmek İçin Birkaç İpucu

Hepimizin kızgın, sinirli hissettiğimizde bir şeyler yapma ve söyleme dürtüsü vardır. Bu normaldir ve dayanıklılığı geliştirmek, dürtülerini azaltmak anlamına gelmez. Bunun yerine, duygusal dayanıklılık, kişiye yardımcı olmayan dürtüleri anlamayı, erteleyebilmeyi, bekleyebilmeyi, sabır edebilmeyi, onlara göre hareket etmemeyi ve alternatifler geliştirebilmeyi öğrenmekle ilgilidir.

öz denetim, kişinin toplumda işlev görebilmek için, davranışlarını, duygularını ve arzularını düzenleyebilme becerisidir. Psikolojide bazen duygusal öz-düzenleme olarak adlandırılır

Öz denetim becerisi, çocukların oyun oynamalarından tutun da, ödev yapmalarına kadar pek çok alanda başarılı performansların temelini oluşturur.

Kendi davranışlarını kontrol etme becerisi insanlar arası ilişkilerde ve duygu denetiminde de önemli bir paya sahiptir. Öz denetim yapabilen çocuklar, yaşıtlarına göre daha az öfkelenir, daha az kaygılanır ve daha rahat empati yaparlar.

Çocuğunuzla şu dört aşamalı süreci deneyebilirsiniz:

1. Dur ve düşün - cevabını beklet.

2. Derin nefes almak - sakinleştirir ve kontrolü sağlar.

3. Herhangi bir şey söylemeden önce olası üç olası yanıtı düşün - en yapıcı olanı seçin.

4. Kibarca ve saygılı bir şekilde yanıt verin - duyulmanızı sağlar.

5. Öncelikle çocukların istediği her şey, hemen o anda olmak zorunda değildir. “Sıkıldım. Canım dondurma yemek istiyor.” gibi talepte bulunan bir çocuğa yeter ki ağlamasın, üzülmesin diye hemen istediği şeyi verirsek dürtülerini ertelemeyi öğrenmesi için bir ortam yaratmamış oluruz. Anne babalar, her an çocuklarının taleplerini karşılamak için uygun olmayabilirler. Bu tür bir durumda, “İşlerimi bitirmem için 15 dakika daha bekleyebilirsen sana dondurma hazırlayabilirim” gibi net bir zaman limiti verebileceğiniz bir cevap doğrultusunda çocuklar kendilerini denetleme becerilerini geliştirebilirler.

İyimser Bir Bakış Açısı Geliştirmenin Bazı Yolları

Çocuğunuza sınavlar veya gelecekleri gibi konular hakkında objektif bir şekilde düşünmelerini ve olumlulara odaklanmalarını sağlayarak iyimserliği öğretebilirsiniz.

İşte bazı yararlı egzersizler:

• 'Henüz yapamam ...' demeyi öğrenin. Kendi kendimizle konuşma şeklimiz bizi etkiler. Çocuğunuz kendisine bir konuda ustalaşabileceğini söylerse, büyük ihtimalle yapacakdır.

• Olmayana değil, olanlara odaklanın. Sizin için küçük bir ayrıntı olsa da olumlu olan somut davranışlarına geri bildirim verin.

• Zorlukları bir öğrenme aracı olarak benimseyin. Bu sefer beklediği gibi olmayabilir, ancak bir dahaki sefere nasıl daha iyi yapacağını öğrenecektir. Neden yapamadığını değil, bir daha ki sefere nasıl yapabileceğini konuşun.

• Önemli olan "çabalamak"tır, "denemek"tir. Çoğu görev, buna çalışmak ve sınavlar da dahil mükemmellik gerektirmez. Öyleyse çocuğunuzun mükemmellik yerine tamamlamaya odaklanmasını ve çaba göstermesini sağlayabilirsiniz.

Bu, çocuğunuzun dünyayı pembe gözlüklerle görmesiyle ya da pollyannacılıkla ilgili değildir. Daha çok, önlerine ne çıkarsa çıksın başa çıkabileceklerinden emin olmaları ile ilgilidir.

Esnek Düşünebilmenin Önemi

Manzaranın sürekli değiştiği bir dünyada esnek düşünme, çocuğunuzun daha dayanıklı olmasına yardımcı olacaktır. Bunun için uzun bir yol kat etmesi gerekebilir. Alternatif planlar oluşturabilmek, bir sonraki adımda ne olacağını düşünmesine yardımcı olacak ve üzerindeki baskıyı hafifletecektir.

Daha esnek düşünmesine yardımcı olacak bazı ipuçları:

• Başkalarının olaylara farklı bakabileceğini kabul edin. Bu, onları başkalarının ne aradığını düşünmeye teşvik eder.

• Kişisel açıklamalara karşı pratik açıklamalar kullanabilirsiniz. Örneğin, arkadaşın düşüncesizlik yapmak yerine belki meşgul ve stresli olduğu için mi unutmuş olabilir mi? gibi.

• Belirsizlik hissetmenin sorun olmadığını anlayın. Emin olmak haklı olduğunuzu garanti etmeyebilir. Belirsizlikler karşısında neler yapılabileceğinin farklı yollarını konuşun.

Öz yeterliği Geliştirmek: Çocuğunuza Kendine İnanmayı Öğretmek

Öz yeterlik, bir kişinin bir şeyde başarılı olma becerisine olan inancıdır ve bu, çocuğunuzun hedeflere ulaşma, görevleri yerine getirme ve zorlukların üstesinden gelme konusundaki yaklaşımlarında önemli bir rol oynayabilir.

Şunları sorarak öz yeterlik geliştirmelerine yardımcı olabilirsiniz:

• Geçtiğimiz hafta içinde başarılı olduğunu düşündüğün üç şey nedir?

• Bunlar sana nasıl hissettirdi?

• Son birkaç ayda başkalarının da fark ettiği tamamladığın üç şey nedir?

• Bunlar sana nasıl hissettirdi?

• Bunlara ulaşabilmek için neler yaptın?

İhtiyaç Duyduğunda Yardım İstemeyi Öğretmek

Hepimizin bazen yardıma ihtiyacı vardır. Dayanıklı insanlar ne zaman yardım isteyeceklerini bilirler ve zor bir dönemden geçerken başkalarına ulaşırlar. Çocuğunuzu, ihtiyaç duyduğunda destek istemeye teşvik edebilirsiniz

• Çocuğunuza yardım istemenin, aynı zamanda gücün ifadesi de olduğunu söyleyebilirsiniz.

• Çocuğunuzla açık iletişim kurarsanız, paylaşımlarının önemsendiğini hissederse, bir şeyleri gündeme getirmeleri daha kolay olacaktır.

• Geçmişte kendisi veya arkadaşlarının yardım aldığı olumlu olan deneyimleri hatırlatın.

• Sizin de ihtiyaç duyduğunda yapdım istediğiniz örneklere tanık olması da önemlidir.

Dayanıklılık İçin Bir Rol Model Olabilmek

Çocuğunuzla, yaşadığınız olumsuzluklar, başarısızlıklar ile ilgili kendi deneyimlerinizi ve nasıl yaptığınız ya da neler yapmayı düşündüğünüz hakkında konuşabilirsiniz.

Dibe inip tekrar yukarı çıkan birkaç ünlü yüzün adını vermek de etkili olabilmektedir. JK Rowling'den Michael Jordan'a, tüm zamanların en başarılı insanlarından bazıları, reddedilme, başarısızlık ve yenilgi ile uğraştılar. İlgilerini çeken kişilerin yaşam hikayelerini paylaşmak da bu konuda iyi bir sohbet içeriği oluşturur.

Her çocuğun gelişimi farklıdır. Çocuğunuzun özelinde ihtiyaç duyduğunuz konularda destek alabilmeniz süreci daha sağlıklı yürütmenizi de sağlayacaktır.