top of page

Endişeli bir çocuğu sakinleştirmek için neler söylenebilir?

  • Yazarın fotoğrafı: Ayça Özbatır
    Ayça Özbatır
  • 23 May 2020
  • 4 dakikada okunur

ree


Çocuğunuz kaygı ya da endişeli hissediyorsa, yardımcı olacak doğru kelimeleri bulmanın ne kadar zor olduğunu biliyorsunuzdur. İyi olacaklarını ve endişelenmelerine gerçekten gerek olmadığını bilmemize rağmen, endişeli olduklarında bunu söylediğinizde size inanmaz ve tepki verirler. Aslında, endişeli çocukların sakinleşmesine yardımcı olmak için söylediğimiz yaygın şeylerin çoğu, endişelerini daha da kötüleştirebilir:

• İyi olacaksın.

• Endişelenecek bir şey yok!

• Bu büyük bir sorun değil

• Niye bu kadar endişelendiğini anlamıyorum

• Senin gibi kızlar / erkekler korkmazlar….

• Buna mı endişeleniyorsun?


O an duygu yoğunken bu ifadeler etkili gelmez. Çünkü o duyguyu yaşamamaları gerekiyormuş hissi verir. Duyguyu sakinleştirmez aksine niye böyle hissediyorum düşüncesiyle duyguyu artırabilir


Endişeli bir çocuk bunalmış, çaresiz ve güvensiz hisseder. Yetişkin olarak vereceğimiz yanıtın kendilerini güvende, güçlenmiş ve kontrol altında hissetmelerine yardımcı olması gerekir. Bunu empati ve cesaretle cevap vererek yapabiliriz.


Çocuğumuza nasıl hissettiğini anladığımızı, onu desteklemek için orada olduğumuzu, yetenekli ve cesur olduğuna inandığımızı açık bir şekilde göstermek iyi gelir.


Endişeli bir çocuğu nasıl sakinleştireceğinizi bilmek ister misiniz?


Çocuğunuzun bir daha endişe duyması durumunda deneyebileceğiniz önerileri şöyle verebilirim:


1. Senin için buradayım.

Öncelikle - beyin bir tehdit algıladığında, “dövüş ya da kaç” yanıtı olarak da adlandırılan - stres yanıtı tetiklenir. Bu yanıt çocuğunuzun zarar görmesini önlemek için tasarlanmıştır. Ancak endişeli bir çocukta, bu tepki bazen herhangi bir tehlike olmadığında da tetiklenebilir. Çocuğunuza onlar için orada olduğunuzu bilmesini sağlayarak, çocuğunuza güvende olduğunu bildiren bir mesaj verebilirsiniz.


2. Birlikte nefes alalım

Endişe ile birlikte tepkileri tetiklendiğinde, vücut tehlikeden kaçmaya hazırlanırken nefes ve kalp atış hızı artar. Bununla birlikte, düzensiz nefes almak kaygı belirtilerini şiddetlendirebilir ve çocuğunuzu daha da kaygının içine çekebilir. Yavaş ve bilinçli nefes almaya başladığımızda, beyinde hissedilen tehdidin azaldığını görürüz. Bu, çocuğunuzun daha sakin ve daha net düşünmesine yardımcı olur. Burada çocuğunuzla birlikte yapacağınız eğlenceli ve dikkatli nefes egzersizleri bulabilirsiniz.


3. Bana nasıl hissettiğini söyle!

Çocuğunuza nasıl hissettiğini ve nedenini paylaşma fırsatı verin. Kesinti veya yargılama olmaksızın çocuğunuzu dinlemek, duyulmasına ve anlaşılmasına yardımcı olur. Ve sık sık korkularımızı dile getirdiğimizde, bu duygular güçlerini kaybeder.


4. Bunun senin için zor olduğunu biliyorum.

Çocuğunuz endişeli hissettiğinde empati ve anlayışla yanıt vermek, kendilerini güvende hissetmelerine yardımcı olur. Başka bir yol, “Ben senin için buradayım”. Özellikle de gerçek bir tehdit olmadığını gördüğümüzde korkularını ortadan kaldırmak ebeveyn olarak bize cazip gelebilir. Ancak hissettiği tehdit çocuğunuz için çok gerçektir ve nasıl hissettiğini kabul etmeniz, onunla daha iyi başa çıkmalarına yardımcı olacaktır.


5. Korkmuş hissetmen sorun değil!

Bazen çocuklar endişeli hissettiklerinde, istemeden onlara bu hissin “yanlış” olduğu mesajını veririz. Bu, duruma başka bir kaygı katmanı eklenir - endişeli olduğu için endişeli hissetmeye başlar! TÜM duyguların iyi olduğunu bilmelerini sağlayın. Duygular sinyaldir ve kaygı duygusu, çevrelerindeki bir şeyin güvenli olmayabileceğine dair bir mesajdır. Şimdi bunun ne olabileceğini ve bu konuda ne yapabileceğimizi araştırmamız gerekiyor!


6. Herkes bazen endişeli / korkmuş hisseder.

Çocuğunuzun duygularını normalleştirmek önemlidir. Çünkü kaygı normaldir. Hepimiz zaman zaman endişeli oluruz - bu bizi güvenli olmayan durumlardan korumanın beyinsel yoludur. Herkesin ara sıra aynı şekilde hissettiğini bilmek çocuğunuz için güçlendiricidir - eğer diğerleri kaygılarını yenebiliyorsa, belki ben de yapabilirlerim motivasyonunu da sağlar.


7. Endişen ne kadar büyük?

Çocuğunuzun kaygılarının boyutunu ölçmek için bir derecelendirme ölçeği kullanmasına yardımcı olmak, duygusunu anlamasına yardımcı olabilir. Ayrıca bu duyguları yönetmek için uygun bir strateji seçmelerine yardımcı olur. 10 üzerinden 3 olan bir endişe sadece birkaç derin nefes gerektirebilir. Ancak çocuğunuzun endişe derecesi10 üzerinden 9 ise kaygısıyla ilgili çalışmak için biraz daha fazla yardıma veya biraz daha fazla zamana ihtiyacı olabilir. Bir derecelendirme ölçeği, çocuğunuza farklı durumları karşılaştırmak ve güvenlerini arttırmak için yararlı bir karşılaştırma ölçütü sağlar. Örneğin, geçen hafta endişe ölçeğinde 10 üzerinden 7 gibi hissettiren bir durumla karşılaşırlarsa, o zaman bugünün 10 üzerinden 5'de düşürebildiyse başa çıkma yeteneklerine daha fazla güvenebilirler.


8. Endişeni vücudunda nerede hissediyorsun?

Anksiyetenin duygusal, zihinsel ve fiziksel bir bileşeni vardır. Bunun nedeni, savaş veya kaç tepkisinin, çocuğunuzun tehlikeyle savaşmasına veya kaçmasına yardımcı olmak için tasarlanmış vücuttaki fizyolojik değişiklikleri tetiklemesidir. Bu fiziksel duygular çocuklar için korkutucu olabilir ve onları daha endişeli hissettirebilir. Çocuğunuza kaygılarına eşlik eden fiziksel duyumları nasıl tanıyacağını öğretmek, onu erken teşhis etmeyi öğrenmelerine ve kontrol etmek için stratejiler geliştirmelerine yardımcı olabilir.


9. Bu duygu sonsuza kadar sürmeyecek.

Çocuğunuz kaygıyı yoğun yaşadığında, hiç bitmeyecekmiş gibi hissedebilir. Fakat tüm duygular gelir ve gider. Kaygı da diğer duygulardan farklı değildir. Bir dalga gibi, duygu bir zirveye ulaşacak ve daha sonra yavaş yavaş aşağı inecektir. Çocuğunuzu “dalgalarda surf yapmaya” teşvik etmek ve endişeleri kaybolana kadar bu durumda kalmaya teşvik etmek, kendilerine daha güvende hissetmelerine yardımcı olacaktır.


10. Olabilecek en kötü şey nedir?

Bu soruyu sormak size çocuğunuzun endişe duyduğu şey hakkında bir fikir verecektir. Endişeli hissettiğimizde, sık sık “felaket” durumu düşünürüz. Zihinlerimizden bir dizi en kötü durum senaryosunu geçiririz ve bunların olacağına kendimizi ikna ederiz. Ama çoğu zaman, gerçekten durup mümkün olan en kötü sonucun ne olabileceğini düşündüğümüzde - hayal ettiğimiz kadar kötü olmayabilir!


11. Sana inanıyorum.

Çocuğunuza nasıl hissettiğini ve bunun onun için ne kadar zor olduğunu anlarken bunu yapabileceklerine inandığınızı bildirin! Endişeli hissettiğinde bir durumdan kaçınmak, yalnızca durumla baş edebileceklerini öğrenme şansı bulamadığında, endişesini azaltmaya yarar. Ve çocuğunuzun bir durumdan kaçınmasına izin vermek, kaygısı ile başa çıkamayacağına inandığınızı ve gerçekten korkutucu olduğu mesajını verir!


12. Zor şeyler üstesinden gelebilirsin.

Yaptıkları diğer zor şeyleri hatırlatarak çocuğunuzun cesaretini kazanmasına yardımcı olabilirsiniz. Her zaman bir şey hakkında endişelendiğinde üstesinden geldiği şeyler hakkında konuşun ve onlara bunu başardığında ne kadar iyi hissettirdiğini hatırlatın! Sonuçta, cesaret korkunun yokluğu değil, korku hissetse de, yine de yapmaya devam etmektir!


13. Geçen sefer yardımcı olan neydi?

Çocuğunuzun geçmişte kaygılarını yönetmesine yardımcı olması için neyin işe yaradığını düşünmesine yardımcı olun. Bu onlara elbette kullanabilecekleri stratejileri olduğunu hatırlatır, aynı zamanda bu stratejilerin daha önce etkili olduğunu da hatırlatır!


14. Hangi stratejiyi kullanmak istiyorsun?

Kaygıdan bunaldığımız zaman, net düşünmek zordur. Bazen, çocuğunuz kaygısı ile başa çıkmak için birçok strateji öğrenmiş olsa da, duygu yoğunluğunda bunları kullanmayı hatırlamakta zorluk çekebilir. Kullanabilecekleri araçlara sahip olduklarını nazikçe hatırlatmak, kendilerini daha az çaresiz ve daha kontrol altında hissetmelerine yardımcı olur. Ayrıca odağı problemden olası çözümlere kaydırır ve rasyonel düşünme, zihni ile etkileşime geçmesine, daha sakin ve güçlenmiş hissetmesine yardımcı olur.


15. Beraber şarkı söyleyelim mi?

Pek çok araştırma gösteriyor ki, endişeli zamanlarda sevdiğiniz veya iyi gelen bir şarkıyı söylemek, nefes almayı düzene soktuğu için kaygıyı da kontrol altına almayı sağlıyor.

 
 
 

Son Yazılar

Hepsini Gör
Ergenler Neden Motive Olamıyor?

Anne babalardan ergenlik çağındaki çocuklarının potansiyelini en iyi şekilde değerlendiremediğine ya da odaklanmada sorun yaşadıklarına...

 
 
 
Ne Zaman Terapi Desteği Gerekir?

Son dönemde basın ve medyaya yansıyan bir çok endişe verici haber ile karşı karşıyayız. Ruhsal sağlık sorunları giderek yaygınlaşıyor....

 
 
 

Yorumlar


bottom of page